Dieta w profilaktyce chorób układu krążenia
W XX wieku nastąpił wyraźny wzrost zachorowalności na choroby układu krążenia. Z danych
Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) wynika, że z powodu chorób układu krążenia odnotowano
w jednym roku ponad 16 mln zgonów na świecie, z czego 4 mln w Europie, w Polsce są najczęstszą
przyczyną zgonów. Na ich częstotliwość wpływ ma wiele czynników. Niektóre z nich jak np. pewne
predyspozycje genetyczne nie podlegają zmianie, ale na to jak się odżywiamy każdy z nas ma wpływ.
JEDZ NA ZDROWIE
Racjonalny sposób żywienia to istotny i bardzo ważny czynnik zmniejszający ryzyko występowania chorób układu krążenia. Osoby ze zwiększonym ryzykiem zachorowania na choroby układu krążenia powinny podlegać indywidualnej opiece dietetyka. Istnieją ogólne wytyczne dotyczące żywienia, które każdy może wprowadzić do swojego życia. Zasady te dotyczą poszczególnych składników odżywczych: tłuszczów, białka i węglowodanów.
TŁUSZCZE W DIECIE
Spożywając tłuszcze, trzeba pamiętać, żeby w diecie znalazło się jak najmniej nasyconych kwasów tłuszczowych. Nasycone kwasy tłuszczowe to w większości tłuszcze zwierzęce, których źródłem jest np. masło, smalec, łój, olej palmowy, śmietana, sery żółte, jajka, podroby, mięso (wołowina, wieprzowina, baranina, drób ze skórą), gotowe wyroby cukiernicze, smażona żywność gotowa. Jak najczęściej powinniśmy tłuszcze pochodzenia zwierzęcego zastępować jednonienasyconymi i wielonienasyconymi kwasami tłuszczowymi. Częściej zamiast produktów mięsnych i wędliniarskich wprowadzajmy do diety ryby morskie, obfitujące w tzw. wielonienasycone kwasy tłuszczowe. TŁUSZCZE W DIECIE JEDZ NA ZDROWIE Duże ilości tych kwasów zawierają łosoś, makrela, śledź, sardynki, pstrąg. Natomiast źródłem jednonienasyconych kwasów tłuszczowych jest olej rzepakowy i oliwa z oliwek. Można je stosować na zimno np. do surówek, jak i do obróbki termicznej. Stosowanie tych tłuszczów przyczyni się także do obniżenia stężenia cholesterolu całkowitego, jak i cholesterolu frakcji LDL miażdżycorodnej w surowicy krwi.
NAJCZĘSTSZE CHOROBY UKŁADU KRĄŻENIA
- nadciśnienie tętnicze
- miażdżyca
- zawał serca
- udar mózgu
- niewydolność serca
- choroba wieńcowa
- zaburzenia rytmu serca
- nerwica serca
- żylaki
- choroba niedokrwienna serca
- choroby reumatyczne
BIAŁKO NA TALERZU
Zaleca się spożywanie chudych gatunków mięs: indyka, kurczaka, chudego mięsa wołowego, cielęciny, ryb, chudych wyrobów wędliniarskich. Mleko i produkty mleczne np. jogurty naturalne, kefiry, sery białe o obniżonej zawartości tłuszczu również będą dobrym źródłem białka. W codziennej diecie należy pamiętać także o nasionach roślin strączkowych takich jak: fasola, groch, soczewica, soja. Jednak najlepiej przyswajalne białko przez nasz organizm to białko pochodzenia zwierzęcego.
WĘGLOWODANY NA CO DZIEŃ
Składnik pokarmowy, który powinien stanowić ponad 50% naszego dziennego zapotrzebowania energetycznego to węglowodany. Zródłem węglowodanów powinny być głównie węglowodany złożone. Zalicza się do nich m. in.: chleb z mąki z pełnego przemiału, makarony razowe, płatki owsiane, ryż brązowy, kasza gryczana, jęczmienna. Węglowodany są bardzo dobrym źródłem błonnika rozpuszczalnego i nierozpuszczalnego w wodzie. Błonnik rozpuszczalny w wodzie znajduje się w warzywach, owocach i suchych nasionach roślin strączkowych. Błonnik ten m. in. obniża stężenie cholesterolu całkowitego. Błonnik nierozpuszczalny w wodzie obecny jest głównie w otrębach i on przyczynia się do właściwej pracy przewodu pokarmowego, chroni przed zaparciami.
10 ZDROWYCH ZASAD
Należy dbać o różnorodność spożywanych produktów, a posiłki spożywać regularnie. Najlepiej co 3-4 godziny, 4-5 posiłków dziennie.
- Warzywa i owoce należy spożywać jak najczęściej, w proporcjach ¾ warzywa, ¼ owoce.
- Najlepiej wybierać produkty zbożowe pełnoziarniste.
- Codziennie spożywać produkty z grupy białko: mleko, jogurty naturalne, twaróg.
- Ograniczać spożycie mięsa, a jeść częściej ryby, nasiona roślin strączkowych.
- Ograniczać spożycie tłuszczów zwierzęcych i zastępować je olejami roślinnymi: olej rzepakowy, oliwa z oliwek.
- Unikać spożywania cukru i słodyczy.
- Nie dosalać potraw. Sól zamieniać innymi przyprawami.
- Pamiętać o piciu wody, przynajmniej 1,5 litra wody dziennie.
- Nie spożywać alkoholu, nie palić tytoniu i nie stosować innych używek.
- Surówki i sałatki dbają o zdrowie.
SZYBKA, PROSTA I ZDROWA SAŁATKA Z AWOKADO
Składniki
- pomidory
- awokado
- cebula czerwona
- oliwa z oliwek
Ilość składników wg uznania i własnych preferencji smakowych.
Wykonanie
Wszystkie składniki należy pokroić, dodać oliwę z oliwek, doprawić niedużą ilością soli, pieprzu i razem wymieszać.
Autor tekstu:
Klaudia Różycka-Otfinowska
dyplomowana dietetyczka