Żywienie w osteoporozie

Wapń – niedostateczna ilość wapnia w pożywieniu często stanowi czynnik wywołujący osteoporozę. Jego ilość jest szczególnie ważna u kobiet w okresie menopauzy, kiedy zmniejszone wytwarzanie estrogenów przyspiesza proces utraty masy kostnej. Niedostateczne spożycie pokarmów zawierających wapń w okresie wzrostu młodych osób może ograniczyć prawidłowy rozwój kości i w przyszłości stanowić czynnik ujawnienia się cech osteoporozy. U osób dorosłych niedostateczne spożycie wapnia przyspiesza utratę masy kostnej, natomiast wzrost spożycia wapnia powoduje spowolnienie tempa tego procesu. Niedostateczna zawartość wapnia w układzie kostnym może być wynikiem małego spożycia jak i ograniczonej biodostępności tego pierwiastka. W osteoporozie wchłanianie jelitowe wapnia jest zakłócone, co powoduje, że zapotrzebowanie dodatkowo wzrasta. 

Wapń zawarty jest głównie w mleku i produktach mlecznych oraz niektórych przetworach rybnych; np. porcję 300 mg wapnia dostarczają: 

• szklanka mleka
• 2 kubki twarożku ok. 400 g
• 200 ml niskotłuszczowego jogurtu
• 100 g sardynek
• 150 g łososia

Inne pokarmy, poza produktami mlecznymi, z wyjątkiem warzyw liściastych np. kapusta zawierają mniejsze ilości wapnia. Warto zapamiętać, że wapń w warzywach występuje w formie nierozpuszczalnych soli co ogranicza jego wchłanianie i dostępność. Zastosowanie produktów mlecznych może być utrudnione u osób z nietolerancją laktozy, u których spożycie mleka powoduje wzdęcia, odbijania, biegunki. W takim przypadku celowe jest spożywanie produktów mlecznych fermentowanych w małych ilościach, ale częściej.  Stosowanie preparatów wapniowych powinno być ściśle zalecane i kontrolowane przez lekarza. Suplementacja wapniem łączy się często z występowaniem zaparć, a po dłuższym czasie może prowadzić do gromadzenia się złogów w drogach moczowych, nasilenia objawów nadkwaśności, nadmiernego stężenia wapnia w surowicy i nadmiernego uwalniania wapnia w moczu.